6 ŞUBAT 2023 KAHRAMANMARAŞ DEPREMİNİ YAŞAMIŞ ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN DEPREME İLİŞKİN ALGILARI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13765394Anahtar Kelimeler:
Deprem, Deprem algısı, Ortaokul öğrencileriÖzet
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen iki büyük deprem etki alanı, oluşturduğu can ve mal kaybı nedeniyle Türkiye için büyük bir afete dönüşmüştür. Bu depremi yaşamış öğrencilerin depreme ilişkin algılarının incelendiği bu araştırma Gaziantep’te eğitim gören 40 ortaokul öğrencisiyle yürütülmüştür. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı araştırmada fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanan veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen veriler ışığında katılımcıların depreme ilişkin temel kavramlar, depremin oluşum mekanizması ve depremin tahmin edilebilirliği konularında bilgi düzeylerinin genel anlamda yüksek olduğu ancak bazı öğrencilerde düşük olduğu görülmüştür. Deprem anında yapılması gereken davranışlara ilişkin bazı öğrencilerde bilgi eksikliği olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin deprem anında neler hissettikleri ve yaptıkları konusunda verdikleri dönütlerden depremin büyük bir travmaya sebep olduğu sonucunda ulaşılmıştır. Bu noktada deprem yaşamış bireylerde özellikle de çocuklarda güçlü bir psikososyal desteğe ihtiyaç olduğu ortadadır. Araştırma bulgularından hareketle depreme yönelik bilgi birikiminin tüm toplumda artırılması ve depremler yaşandıktan sonra etkilenenlere psikososyal destek sağlamak adına birimler kurulması önerilmektedir.
Referanslar
AFAD (2024). Açıklamaları afet yönetimi terimleri sözlüğü, https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu adresinden 14.07.2024 tarihinde erişilmiştir.
Aksoy, B. (2013). Depremi yaşamış olan 9. sınıf öğrencilerinin deprem kavramına yönelik algılarının nitel açıdan incelenmesi, Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World, 5, 247-265.
Alkan, N.U. (1999). 1995 Dinar Depremi. Türk Psikoloji Bülteni, 5 (14), 59-60.
Aral, N. (2023). Depremin çocuklar üzerindeki etkileri, Çocuk ve Gelişim Dergisi, 6 (11), 93-105.
Aydın, F. (2010). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin “Deprem” kavramını algılamaları: Fenomenografik bir analiz. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic. 5(3), 801-817.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
Baş, T. & Akturan, U. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri “ NVivo 7.0 ile Nitel Veri Analizi”. Ankara: Seçkin.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
Ceylan, S. (2007). Türkiye'de doğal afetler. H. Yazıcı ve M. K. Koca, (Eds.), Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği içinde (115-155). Ankara: Pegem Akademi.
CRED (2023). Earthquakes in Türkiye a review from 1900 to today, https://files.emdat.be/2023/09/CredCrunch72.pdf adresinden 19.07.2024 tarihinde erişilmiştir.
Demirkaya, H. (2007). İlköğretim öğrencilerinin deprem kavramı algılamaları ve depreme ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 68-76.
Doğan, M., Nacaroğlu, O. & Ablak, S.(2021). Sivrice depremini yaşamış ortaokul öğrencilerinin depreme ilişkin metaforik algılarının incelenmesi: Malatya ili örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 51, 384-402.
Eroğlu, E. (2023). “Lise Öğrencilerinin Deprem Bilgi Düzeyleri ve Afet Bilinci Algılarına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi”, International Academic Social Resources Journal, 8(53), 3757- 3765. http://dx.doi.org/10.29228/ASRJOU RNAL.72296
Gürbüz, F. & Koyuncu, N.E. (2023). Çocuklar ve deprem, 2nd International Conference on Scientific and Academic Research, 14-26 Mart 2023, Konya.
Karakuş, U. (2013). Depremi yaşamış ve yaşamamış öğrencilerin deprem algılarının, metafor analizi ile incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(29), 97-116.
Karakuş, U. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının doğal afet kavramlarına ilişkin algılarının kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(3), 735-751.
Kaya, H. (2010). Metaphors developed by secondary school students towards “earthquake” concept. Educational Research and Review, 5(11), 712-718.
MEB (2024). Sosyal bilgiler ve Coğrafya dersi öğretim programları, https://tymm.meb.gov.tr/ogretim-programlari adresinden 21.07.2024 tarihinde erişilmiştir.
Merriam, S. (2013). Nitel Araştırma (Çev. Ed. S. Turan), Ankara: Nobel.
Özçetin, A., Maraş, A., Ataoğlu, A. & İçmeli, C. (2008). Deprem Sonucu Gelişen Travma Sonrası Stres Bozukluğu ile Kişilik Bozuklukları Arasında İlişki. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi, 2, 8-18.
Sözcü, U. (2020). Natural Disaster Literacy Curriculum Proposal. Journal of Disaster and Risk. 3(1), 70-79.
Sözen E.& Genç M. (2023). Investigation of the Relationship Between University Students' Earthquake Knowledge Levels and Sustainable Earthquake Awareness, Turk Deprem Arastırma Dergisi 5(2), 148-165, https://doi.org/10.46464/tdad.1288571
Şahin, C. ve Sipahioğlu, Ş. (2003). Doğal afetler ve Türkiye (Genişletilmiş 2. Baskı). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
TABB (Türkiye Afet Bilgi Bankası) (2019). 1990-2018 yılları arasında Türkiye’de meydana gelen afetlerin türlerine göre sayısı ve ölenlerin sayısı, https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/turlerine-gore-afetler-i-85851 adresinden 18.04.2024 tarihinde erişilmiştir.
Tok, E. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının oyuna ilişkin algıları: Metafor analizi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), 599-611.
UNISDR (2016). Tsunami disaster risk, past impacts and projections. 12.07.2024 tarihinde https://www.unisdr.org/we/inform/publications/50825 adresinden erişilmiştir.
Uygur, S. S. (2024). Deprem mağduru üniversite öğrencilerinin sahip oldukları sosyal destek ağlarının travma sonrası psikolojik iyileşmeye yönelik algı ve görüşleri. Akademik Yaklaşım Dergisi, 15(1)-Deprem Özel Sayısı, 697-723.
Yazıcı, O. & Kalın Ulu, O. (2018). “Doğal afet” için kavramsal metaforların karşılaştırmalı analizi. Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 25-40.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Abdullah TÜRKER, Turhan ÇETİN, Fatih ERARSLAN
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
