Neoliberalizm, serbest piyasa fikrinin yayılmasını, özel teşebbüsü, kamudan ayrı olmayı, üretim, tüketim ve ticaret bağımsızlığını savunan iktisadi bir sistemdir. İleri kapitalist ülkelerin ucuz şartlarda üretimlerini gerçekleştirebileceği, farklı üretim tarz ve yerleri arama eğilimine girmeleri, neoliberal politikaların var oluşunu sağlamıştır. Neoliberal ekonomik yöntemle bireysel girişimlere öncelik verilmekte, serbest ekonomik faaliyetlerle oluşturulan kuramsal hat içinde bireysel ekonomik aktiviteler varlık gösterebilmektedir. Neoliberalizm, ekonomik gelişmelere paralel toplumsal yapıyı sermayenin çıkarlarına hizmet edecek şekilde belirlemek hedefiyle ilk olarak 1970’li yıllarda ortaya çıkmaktadır. Sosyal devlet anlayışının devamlılığının sağlanmasının imkânsız olduğu yaklaşımını benimseyen neoliberal politikaların, eğitim alanına da yansımaları görülmektedir. Bu doğrultuda öncelikle sistemin felsefi anlayışının teminini sağlamak amacıyla eğitim kurumları piyasa koşullarına uygun hale getirilmiş ve sisteme adapte olabilecek bireylerin yetiştirilmesi gerçekleştirilmiştir. Dünya Bankası ve İMF tarafından 1980’li yıllarda gerçekleştirilen adaptasyon planlarıyla neoliberal politikalar eğitim alanına yansıtılmaya başlanmaktadır. Bu süreçte öncelikle eğitimin, içeriği sistemin ihtiyaçları doğrultusunda tasarlanmakta, sonra eğitimin ekonomik kaynağıyla ilgili değişimler belirlenmekte ve en son olarak da altyapı düzenlemeleri gerçekleştirilmektedir. Neoliberal politikalar doğrultusunda eğitim alanına ilişkin düzenlemelerde öncelik, piyasanın istekleri yönünde hareket edebilmek üzere ihtiyaç duyulan bilgi ve yetenek sahibi bireylerin eğitimini sağlamaktır. Eğitimde kullanılacak materyaller de yine pazarın gereksinimiyle belirlenmektedir. İnsanı sermayeyi merkeze alan temel yaklaşımı belirleyen neoliberal eğitim politikaları, sistemin gereksinimi ve piyasa merkezli biçimde her eğitim seviyesinden çalışabilecek insan gücünü yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Eğitimdeki neoliberal dönüşümlerle standartlaştırılmış bilginin değeri yerini standartlaştırılmış başarıya bırakmaktadır. Böylece eğitim, serbest piyasa mekanizması içerisinde kazanç odaklı bir ticari kuruluşa dönüşmekte, eğitimde fırsat eşitliği imkansızlaşmakta, kutuplaşma kaçınılmaz hale gelmekte ve toplumsal yapı demokratiklikten uzaklaşmaktadır. Eğitimin tüm süreçlerinde var olan değişimlerin değerlendirilmesi toplumsal yapının bütünlüğü ve mevcudiyeti açısından önemlidir. Bu çalışmada, toplumsal ve bireysel yeniden oluşumun önemli aygıtı olan eğitime ve Türk Eğitim Sistemi’ne neoliberal politikaların yansımalarını değerlendirmek amaçlanmaktadır.

Neoliberalism is an economic system that advocates the spread of the free market idea, private enterprise, separation from the public, production, consumption and trade independence. The tendency of advanced capitalist countries to search for different production styles and places where they can produce under cheap conditions has led to the existence of neoliberal policies. With the neoliberal economic method, individual initiatives are given priority, and individual economic activities can exist within the theoretical line created by free economic activities. Neoliberalism first emerged in the 1970s with the aim of determining the social structure in parallel with economic developments in a way that would serve the interests of capital. Neoliberal policies, which adopt the approach that it is impossible to ensure the continuity of the social state understanding, also have reflections on the field of education. In this direction, primarily in order to provide the philosophical understanding of the system, educational institutions have been adapted to market conditions and individuals who can adapt to the system have been trained. With the adaptation plans carried out by the World Bank and the IMF in the 1980s, neoliberal policies are beginning to be reflected in the field of education. In this process, first of all, the content of the education is designed in line with the needs of the system, then the changes related to the economic resource of the education are determined and finally the infrastructure arrangements are made. In line with neoliberal policies, the priority in the regulations regarding the field of education is to provide the education of individuals with the necessary knowledge and ability to act in line with the demands of the market. The materials to be used in education are also determined by the needs of the market. Neoliberal education policies, which determine the basic approach centered on human capital, aim to train manpower who can work from every education level in a market-centered manner. With the neoliberal transformations in education, the value of standardized knowledge leaves its place to standardized success. Thus, education turns into a profit-oriented commercial institution within the free market mechanism, equality of opportunity in education becomes impossible, polarization becomes inevitable and the social structure moves away from democracy. Evaluation of the changes that exist in all processes of education is important in terms of the integrity and existence of the social structure. In this study, it is aimed to evaluate the reflections of neoliberal policies on education, which is an important instrument of social and individual regeneration, and on the Turkish Education System.