YEMEK VE EĞLENCE İŞLEVİ VERİLEN ESKİ YAPILARIN ERGONOMİK ANALİZİ; DİYARBAKIR GELENEKSEL YAPILARI ÖRNEĞİ

Özet

Birçok medeniyete tanıklık etmiş Diyarbakır geleneksel evleri kent kimliğinin önemli bir parçasıdır.
Diyarbakır geleneksel evleri sosyo-kültürel yapısı ve tarih açısından mimaride önemli bir yere
sahiptir. Geleneksel evlerin korunması ve gelecek nesillere aktarılması gerekmektedir. Günümüzde
farklı koruma yöntemleri bulunmaktadır. Bu yöntemlerden biri de yeniden işlevlendirmedir.
Yeniden işlevlendirilerek korunan yapılarda, yeni işlevlerden kaynaklı sorunlar gözlenmektedir.
Yeni işlevin yapıya zarar vermemesi, kültürel ve tarihi değerin korunması dikkate alınmalı aynı
zamanda, işlevle beraber artan kullanıcı gereksinimlerini ve konforunu da sağlanması
gerekmektedir. Yeniden işlevlendirilerek bu yapıların planlama, mekân büyüklüğü ve yeni
teknolojiyi ne kadar karşılayabileceğinin tespit edilerek bu verilere uygun yeni işlev verilmesi
sağlanmalıdır. Çalışma yeniden işlevlendirilmiş geleneksel evlerde ergonominin önemini
vurgulamak ve kullanıcı konforunu karşılayıp karşılamadığını tespit etmek amacıyla yapılmıştır.
Sonuç olarak geleneksel evlerin yeni işlevle ergonomik özellikleri sağlanması beklenmektedir.
Çalışmada kafe ve restoran olarak işlevlendirilen geleneksel evlerdeki yeni işleve bağlı olarak
ortaya çıkan ergonomik sorunlar incelenmiştir. Bu amaçla sekiz adet kafe ve restoran olarak
işlevlendirilen geleneksel ev seçilmiştir. Daha sonra kullanıcılara mekânın renk, aydınlatma, gürültü, insan boyutları, oturma alanı hesabı,
birimlerin pencere boyutları gibi verileri referans alınarak ergonomik değerlendirme için
kullanıcılara anket uygulanmıştır. Yapılan gözlem ve anketlerin analizi sonucunda elde edilen
verilerle işlevlendirmede dikkat edilmesi gereken noktalar belirlenmiştir.