TARİHSEL BELLEĞİN GÖRÜNTÜ KAYIT YOLUYLA YENİDEN İNŞASI: LİCE DEFTERİ BELGESELİ İNCELENMESİ

Özet

Bu çalışma resmi yazınsal tarihin iktidar temelli düz çizgisel anlayışına karşı, sinemanın, görüntünün devrimsel işlevine
odaklanmaktadır. Tarihsel öğretinin güç ve iktidarla kirlenmiş olması; iktidarı tesis etme noktasında tarihsel bilginin
büyük anlatılar ve kahramanlık söylentilerinin etrafında kurgulanması, güçsüz olanı dışlamış, ötekinin sesini, tarihini
bastırmıştır. Ancak günümüzde “muzafferin, güçlünün tarihi” yeni yaklaşımlarla bertaraf edinilmeye çalışılmaktadır.
Özellikle 60’lı yıllardan itibaren sosyal bilimler içine sızan sinemanın işlevi, mikro ve sözlü tarih çalışmalarında
alternatif karşı tarihsel bilginin yaratılmasına olanak tanımıştır. Merkezi tarih anlayışını yıkan bu çalışmalar beraberinde
alternatif belleklerin yaratılmasına da katkı sağlamıştır. Rasyonel olandan, duygusal olana yönelimi sağlamış, toplum
içindeki çatışmaların azaltılmasında duygunun gücünün önemini ortaya çıkarmıştır. Yazınsal resmi tarihi yazanın özsel
bağlamının aşılması noktasında, bizzat tarihini deneyimleyenin sesinden yola çıkılarak yeni tarihsel bilginin topluma
kazandırılmasında görüntünün gücü keşfedilmiş, sosyal bilimlerde her geçen gün belgesel sinemanın kapsamı daha da
genişlemiştir. Bu bağlamlarda, bu çalışma da resmi tarih anlayışına karşı belgesel sinemanın önemine odaklanmakta,
Lice Defteri belgeseli ile örnek bir inceleme gerçekleştirmektedir.