SOSYAL İKİLEM PERSPEKTİFİNDEN: BİR BAŞKA AÇIDAN SOSYAL MEDYA

Özet

Bağlam: İnsanlar sosyal gruplar içerisinde hayatlarını sürdürürler. Günümüzde sosyal gruplar
içerisindeki etkileşim ve iletişime teknoloji aracılık etmektedir. Günümüz bireyleri yaşam
biçimlerini tanımlama aracı olarak sosyal medyayı yoğun şekilde kullanmaktadırlar. Bugün
neredeyse dünyanın yarısı sosyal medya kanallarında yer almaktadır. İletişim ve sosyalleşme
kalıplarının değişmesine neden olan sosyal medya son dönemlerde olumlu ve olumsuz yönleri ile
yoğun şekilde tartışılmakta ve olumsuz yönleri ile ilgili ciddi endişeleri de beraberinde
getirmektedir. Bu noktada sosyal medyanın bireyleri ve bir bütün olarak toplumu nasıl ve ne yönde
etkilediğine dair değerlendirmelerin yapılması önemlidir.
Amaç: Çalışmada, günümüzde fayda ve zararlarının tartışılmasıyla, kullanımı bir ikilem olarak
karşımızda duran sosyal medyanın, toplumsal üzerindeki etkisini ortaya koymak ve genel bir bakış
sunmak amaçlanmıştır.
Yöntem: Veriler görüşme ve gözlem aracılığıyla toplanmıştır. Görüşmeler, araştırmacı tarafından
hazırlanan yarı yapılandırılmış form ile yüz yüze görüşmeler şeklinde gerçekleştirilmiştir.
Araştırmanın katılımcıları aktif bir sosyal medya kullanıcısı olan ve gönüllü olarak katılan 10
yetişkindir. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde, betimsel analizden yararlanılmıştır.
Bulgular: Gerçekleştirilen betimsel analiz sonucunda; görüşmecilerin zihinlerinde sosyal medyayı
ifade ortamı, fayda-zarar ikilemi, bağımlılık ve paylaşım çerçevesinde konumlandırdıkları;
haberleşme ve bilgiye ulaşmada araç olarak anlamlandırdıkları bulgulanmıştır. Görüşmeciler sosyal
medyanın bilgiye ulaşma anlamında faydalı; geçirilen süre, olumsuz duygular, ruh sağlığının
bozulması, zaman ve değer kaybı durumlarından dolayı zararlı olduğunu düşünmektedirler. Aynı
zamanda görüşmecilerin sosyal medyada gerçekliğin olmadığı yönünde algıya sahip oldukları
görülmüştür.
Sonuç: Bulguların incelenmesi ile sosyal medyaya ilişkin bir içgörü sağlanarak, bireylerin
olumsuzlukların farkındalığını yaşasalar bile olumluluğun şiddetine maruz kalabilecekleri ve bu
durumun onları sosyal medyayı terk etme, ya da optimum şekilde kullanma konusunda ikileme
sürükleyebileceği sonucuna varılmıştır. Sosyal medya ortamları ve kullanıcıların çevrimiçi
sunumlarının bireysel yaşamlar ve toplum üzerindeki tüm etkilerinin göz önünde bulundurulması
önemlidir. Bu noktada uzun vadede bireysel ve toplumsal etkilerinin ilgili otoriteler tarafından en iyi şekilde
analizinin yapılarak değerlendirmesi ve çözüm önerilerinin hayata geçirilmesinin elzem olduğu
düşünülmektedir.