AYRANCI BERENDİ KAR OBRUĞU PEYNİRİ
DOI:
https://doi.org/10.31567/ssd.868Anahtar Kelimeler:
Karaman, Berendi Kar Obruğu, Peynir, Coğrafi İşaretÖzet
Peynir, sütün işlenmesiyle elde edilen bir süt ürünüdür. Peynir yapımı, sütün işlenmesi ile
başlamaktadır. Daha sonra, süt mayalanır ve pıhtılaştırılır. Pıhtı, sıvı kısmından ayrılır ve çeşitli
yöntemlerle şekillendirilir ve olgunlaştırılır. Peynirler farklı tat, dokular, koku ve görünüme sahip
olabilir. Bazı peynirler tuzlu, bazıları acı, bazıları ise tatlıdır. Peynirler, aynı zamanda protein,
kalsiyum ve diğer besin maddeleri bakımından zengindir. Türkiye’de birçok geleneksel peynir
çeşidi bulunmaktadır. Geleneksel ürünler, ortaya çıktıkları coğrafya ile özdeşleşerek o bölgenin
kültürünü yansıtmaktadır. Günümüzde gelişen teknoloji ve iş hayatının yoğunluğu gibi nedenlerden
dolayı geleneksel ürünlerin unutulmaya başladığı görülmektedir. Geleneksel ürünlerin gelecek
nesillere aktarılması için coğrafi işaret ile tescillenmesi gerekmektedir. Coğrafi işaret ürünü,
üreticiyi ve tüketiciyi güvence altına alan bir sistemdir. Karaman Ayrancı ilçesinde geleneksel
yöntemlerle yerel halk tarafından üretilen Ayrancı Berendi Kar Obruğu Peyniri coğrafi işarete aday
olarak değerlendirilmesi gereken bir üründür. Bu araştırma Ayrancı Berendi Kar Obruğu Peynirinin
üretim yönteminin ve ayırt edici özelliklerinin tespit edilerek coğrafi işaret kapsamında
değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir.
Karaman ili Ayrancı ilçesi ve köylerinde Berendi Kar Obruğu Peyniri üretimi yapan kişiler ile yüz
yüze görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri betimsel analiz yöntemi kullanılarak
değerlendirilmiştir. Araştırma sonunda; Ayrancı Berendi Kar Obruğu Peyniri’nin yerel halk
tarafından geleneksel yöntemlerle uzun zamandır üretildiği, üretiminde koyun sütü kullanıldığı,
peynirin kendine has küf florasına sahip olduğu ve Berendi Kar Obruğunda olgunlaştırıldığı tespit
edilmiştir. Peynir, olgunlaştırıldığı mağaranın etkisi ile kar beyazımsı ve kırmızımsı renkte
görünmektedir. Ayrancı Berendi Kar Obruğu Peyniri’nin gelecek kuşaklara aktarılması gereken ve coğrafi işaret ile
değerlendirilebilecek bir ürün olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın ilgili kurum ve kuruluşlara
kaynak olacağı düşünülmektedir