KUR’ÂN ÂYETLERİ BAĞLAMINDA TASAVVUFTA UBÛDİYYET

Özet

Tasavvufta rubûbiyet ile ubûdiyyet kavramları arasında önemli bir bağlantı vardır. Allah’ın
İlâhlığını kabul eden varlık O’na ibadet etmekten de muhabbet duyar. Allah’ın hükümleri dışında
başka bir şey düşünmeyen birey için Allah’ın hükümlerini yerine getirmek, O’nun istediği vasıflara
sahip olmak, kişide sürekli Hakk’a yönelme ve O’nu her yerde görme arzusu uyandırır. Bu sebeple
varlık için Allah’ın olmadığı bir hayat düşünülemez. Çünkü mümin kişi için Allah merkezli bir
hayat sürdürmek asıl gayedir.
Mümin kişinin Rabbinin isteğine uygun bir hayat yaşaması, Kur’ân’da ifade edilen âyetlerdeki
Allah’ın hükümlerini yerine getirmesiyle mümkün olacaktır. Allah’ın istediği manadan uzaklaşmış
bir ibadet, ibadet olma özelliğini de yitirmiş olur. Allah’ın istediği ibadet, şekilcilikten uzak ihlâsla
yapılan amellerdir. Allah’ı tanımak sembolik ibadetlerle sınırlı değildir. Aksine ibadet kişinin
hayatını devam ettiği süreçte Allah’ı razı edecek ve hoşuna gidecek tüm amelleri içerir. Allah,
âlemde insanların hayat düzenlerini belirlemiş, onların yaşamları için gerekli hükümleri tahsis etmiş
ve yalnızca bunlara uyularak kendisine ibadet edilmesini istemiştir. O’nun hükümlerine aykırı
davrananların da O’na değil, kişinin kendi nefsinin hoşuna gidecek varlıklara itaat ettiğini ifade
etmiştir. Bu şekilde hareket edenlerin Rablerine karşı şirk içinde bulunduğunu, Allah’ın
terbiyesinden yoksun bırakıldıklarını görmekteyiz.
Bu çalışmada insanda fıtrî ve tabiî bir duygu olan din duygusunun Allah’a ibadet etmekle
gerçekleşebileceği ifade edildi. Ayrıca âyetler ışığında Allah’ın âlemin tek Rabbi olduğunu, her
şeye hüküm verenin Allah olduğunu, dinin fiili yönü olan ubûdiyyetin teorik kısmından daha
önemli olduğu aktarıldı.