8. ve 9. SINIF MATEMATİK DERS KİTAPLARININ ÇOKLU TEMSİLLER BAĞLAMINDA İNCELENMESİ
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.11212740Anahtar Kelimeler:
Çoklu Temsiller, Doküman Analizi, Matematik Ders KitabiÖzet
ÖZET
Bu çalışmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı 8. sınıf ve 9. sınıf matematik ders kitaplarında yer alan soruların çoklu temsiller çerçevesinde incelenmesidir. Çalışma kapsamında 8. ve 9. sınıf matematik ders kitaplarında temsillerin dağılım durumları ve farklı sınıf seviyelerinde temsiller arası geçiş durumları araştırılmıştır. Nitel bir araştırma olan bu çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada 8. Sınıf matematik ders kitabında yer alan 939 soruyla 355 çözüm; 9. Sınıf matematik ders kitabında bulunan 1096 soruyla 522 çözüm çoklu temsiller çerçevesinden betimsel olarak incelenmiştir. Temsil türleri, sembolik, sözel, görsel, model ve gerçekçi olmak üzere beş başlığa ayrılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre 9. sınıf ve 8. Sınıf MEB ders kitaplarında bulanan soruların dağılımına bakıldığında en çok kullanılan temsil türü sembolik temsildir. Sembolik temsillerin yanında görsel temsiller de çokça kullanılmıştır. Model ve gerçekçi temsil kullanım oranı ise oldukça düşüktür. Sözel temsillerin tercih edilme durumu 9. sınıf ders kitabında, 8. sınıf ders kitabına oranla daha düşük kalmıştır. Karşılaştırmalı analiz sonucunda, 8. ve 9. sınıf ders kitaplarında yer alan veri, denklem ve eşitsizlik, üçgenler ünitelerini içeren ortak konularda temsillerin devamlılığının sağlandığı görülmektedir. Tüm ortak konularda en çok ve en az tercih edilen temsil türlerinin aynı olduğu görülmektedir.
Anahtar kelimeler: Çoklu temsiller, doküman analizi, matematik ders kitabı.
Referanslar
Adadan, E. (2013). Using multiple representation stop romote grade 11 students’scientific understanding of the particle theory of matter. Research in Science Education, 43, 1079–1105, https://doi.org/10.1007/s11165-012-9299-9
Ainsworth, S. (1999). The functions of multiple representations. Computers & education, 33(2-3), 131-152. https://doi.org/10.1016/S0360-1315(99)00029-9
Ainsworth, S. E. (1999). Etkili çoklu temsilli öğrenme ortamlarının tasarımı (Doktora tezi, ESRC Eğitim ve Eğitim Üzerine Araştırma ve Geliştirme Merkezi, Nottingham Üniversitesi). Teknik Rapor Numarası 47.
Alkhateeb ,M. (2019). Multiple representations in 8th grade mathematics text book and the extent to which teachers implement them. International Electronic Journal of Matthematics Education, 14(1), 137-145, https://doi.org/10.12973/iejme/3982
Arslan, S., & Özpınar, İ. (2009). lköğretim 6.Sınıf Matematik Ders Kitaplarının Öğretrmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi (12), 97-113. https://doi.org/10.17556/erziefd.463013.
Baştürk, S. (2010). Öğrencilerinin fonksiyon kavramının farklı temsillerindeki matematik dersi performansları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 465-482.
Birgin, O. & Gürbüz, R. (2009). İlköğretim II. kademe ğrencilerinin rasyonel sayılar konusundaki İşlemsel ve kavramsal bilgi düzeylerinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (2), 529-550.
Çepni, S. (2010). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş, 5.Baskı, Trabzon.
Dede S. Ç., & Arslan, S. (2019). Türkiye’de 2002-2018 yılları arasında matematik ders kitapları üzerine yapılmış tezlerin ve makalelerin analizi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1), 176-195. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.546301
Delice, A. & Sevimli, E. (2010) Matematik öğretmeni adaylarının belirli integral konusunda kullanılan temsiller ile işlemsel ve kavramsal bilgi düzeyleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 581 – 605
Delil, H. (2006) An analysıs of geometry problems in 6-8 grades turkey mathematics textbooks. [Middle East Technical University, Yüksek Lisans Tezi, Ankara]
Duval, R. (1999). Representation, vision and visualization: Cognitive functions in mathematical thinking. Basic issues for learning. In F. Hitt & M. Santos (Eds.), Proceedings of the 21st North American PME Conference, 1 (pp. 3–26).
Eroğlu, D., & Akkuş, B. (2021). 9.Sınıf Matematik Ders Kitabındaki Üçgenler Ünitesinin Çoklu Temsiller Bağlamında İncelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 786-804. https://doi.org/10.51460/baebd.995676
Herman, M. F. (2002). Relationship of college students' visual preference to use of representations: Conceptual understanding of functions in algebra. The Ohio State University.
Işık, C., Işık, A., ve Kar, T. (2011). Öğretmen adaylarının sözel ve görsel temsillere yönelik kurguları problemlerin analizi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (30), 39-49. https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
İncikabı, S. (2017) Çoklu temsiller ve matematik öğretimi: Ders Kitapları Üzerine Bir İnceleme. Cumhuriyet International Journal of Education,6 (1), 66 – 81
Janvier (1998) A Comprehensivetheory Of Representation for mathematics Education, The Journal of Mathematical Behavior,17(2), 167-181. https://doi.org/10.1016/S0364-0213(99)80057-3
Johansson, M. (2003). Textbooks in mathematics education: A study of textbooks as the potentially implemented curriculum (Doctoral dissertation, Luleå tekniska universitet).
Kaput, J. J. (1989). Supporting concrete visual thinking in multiplicative reasoning: Difficulties and opportunities. Focus on Learning Problems in Mathematics, 11, 35-47.
Kara, F. (2017). Altıncı sınıf öğrencilerinin kesirlerde toplama ve çıkarma işlemlerinde farklı temsilleri kullanma becerilerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya).
Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15), 170-189.
Lesh, R., Post, T. R., & Behr, M. (1987). Representations and translations among representations in mathematics learning and problem solving. In Problems of representations in the teaching and learning of mathematics (pp. 33-40). Lawrence Erlbaum.
MEB, (2013) Matematik Öğretim Programı
MEB, (2018) Matematik Öğretim Programı
National Council Of Teachers Of Mathematics (Nctm; 2000) Principles And Standards For School Mathematic
Utkugün, C. (2022). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ders kitapları hakkında görüşleri. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 63-80. https://doi.org/10.47477/ubed.1182543
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Serra GÜRMEN, Naz MARDANİ, Menekşe Seden TAPAN BROUTİN
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
