TARİHİ KENTLERDE TARİHİ YAPI ve YENİ YAPI ETKİLEŞİMİNDE YAPI YAKLAŞMA SINIRLARI: OMM MÜZESİ

Özet

Tarihi kentlerde tasarlanacak olan yeni yapılar mimarlık alanında önemli bir tartışma ve çalışma
alanını oluşturmaktadır. Tarihsel süreç içerisinde inşa edilen tüm yapılar arasındaki etkileşim bu
tartışma alanının esaslarından birini oluşturmaktadır. Etkileşim ise yapılar arasındaki birlikteliği
ortaya çıkarmaktadır. Bir tarihi kentin bütününü oluşturan tarihi yapıların arasında tasarlanan yeni
yapılar o kentin bir parçası haline gelmektedir. Bütüne de doğrudan etki etmektedir. Tarihi kentin
bütününden bahsedilirken artık yer alan tüm yapılardan bahsedilmektedir. Bu bağlamda tarihi ve
yeni yapılar arasında güçlü bir etkileşimin ve kontrollü bir birlikteliğin var olması önemli
gözükmektedir. Bahsi geçen bu birlikteliğin oluşturulmasında yapılar arasındaki etkileşim farklı
başlıklar altında ele alınabilir. Çalışmanın hipotezi, yapılar arasındaki etkileşimin, yapı yaklaşma
sınırları, yapılar arasındaki mesafe ve yakınlık ile doğrudan ilişkilidirBu çalışma ile literatür
çalışmalarında daha az ele alındığı fark edilen yapı yaklaşma sınırlarına değinilmektedir. Çalışma
kapsamında, Eskişehir, Odunpazarı’nda tasarlanmış olan OMM (Odunpazarı Modern Müze)
Müzesi incelenmiştir. Yapının seçilme nedenleri arasında “Türkiye’de tarihi kentlerde tasarlanan
yeni yapı örnekleri arasında farklı bir yaklaşım sergilemesi”, “yapının güney-doğusunda ve kuzeybatısında kalan tarihi yapılar ile yapı yaklaşma sınırları açısından farklı mesafelerde ilişkiler
kurması ve farklı biçimlerde etkileşime girmesi” ve “zaman içerisinde yıkılan yapılar ile birlikte
yapı yaklaşma sınırlarının neden olduğu etkileşimde değişimlerin yaşanması” yer almaktadır.
Yapılan çalışma, tarihi kentlerde tasarlanan yeni yapılar ile tarihi yapılar arasındaki etkileşimde,
yapı yaklaşma sınırlarının doğrudan etkili olduğunu, olumlu veya olumsuz sonuçlar
doğurabileceğini göstermektedir. Bu bağlamda yeni yapı tasarımlarının gerçekleştirileceği alanların
ve diğer çevredeki yapıların zarar görmemesi adına yapı yaklaşma sınırları ve mesafelerinin
önceden doğru belirlenmesinin önemi ortaya çıkarılmıştır. İlgili kurum ve kuruluşların çalışmalarını
bu doğrultuda yürütmeleri ve çeşitli değerlerin kaybolmasını önleyecek kontrollü ilişkilerin
oluşmasını sağlayan önlemlerin alınması ile doğru bir etkileşim kurgulanabilir.