ABDULAZİZ BEKİ’NİN “DİWON ÇEBEXÇURİ” ADLI ESERİNDE AŞK KAVRAMI

Özet

Edebiyatta aşk kavramı beşeri ve ilahi aşk şeklinde ve en çok işlenen temalardan biri olmuştur. Sevginin aşırı şekli olan aşk bazen Allah sevgisi, bazen peygamber(ler) sevgisi, bazen anne babaya olan sevgi, bazen mukaddes belde ve mekânlara olan sevgi bazen de karşı cinse olan tutku bazen de hemcinsler arasında bağlılık şeklinde işlenmiştir. Zaza Edebiyatının yaşayan çınarlarından olan Abdulaziz Beki’nin “Cebexçuri Divanı”nda aşk önemli bir kavramdır. Divanda aşk; ilahi ve beşeri aşk şeklinde işlenmiştir. Allah ve peygamber aşkı, mukaddes mekânlara olan aşk, aşkları dillere destan olan ve mesnevilere konu edilen Leyla ve Mecnun, Ferhat ve Şirin, Yusuf ve Züleyha, Mem ve Zin gibi âşıklar etrafında beşeri ve ilahi aşkı işler. Divanda aşk kavramı birkaç manada kullanılmıştır. Kimi yerde adeta Fuzuli’nin “âşık-ı sadık menem mecnunun sadece adı var” der gibi, kimi yerde de “sen Leyla isen içimdeki Leyla kim” der gibi aşk mevzusu işlenmiştir. Bu çalışmada söz konusu manalar üzerinde durulmuş ve divandan örnekler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Zaza Edebiyatı, Abdulaziz Beki, Diwon Çebexçuri, Aşk kavramı.